COVID-19 salgını sonrasında Türkiye’de hayatın birçok alanında değişiklikler yaşandı. Salgınla mücadele etmek için uygulanan önlemler arasında temassız hizmetler de yer alıyor. Restoranlardan marketlere, otellere kadar birçok sektörde temassız hizmetler hayatımıza girdi. Bu sayede temas riski en aza indirildi ve virüsün yayılması engellendi. Ancak bu dönemde turizm ve diğer birçok sektörde kapatmalar yaşandı. İşsizlik artarken, ekonomik etkileri de uzun süre hissedilecek gibi duruyor. Bu makalede Türkiye’de COVID-19’un neden olduğu değişimleri sektörlere göre ele alacağız.
Temassız Hizmetler
COVID-19 salgını, belirsizlik dolu bir döneme neden oldu ve işletmelerin çoğu, müşterilerin güvenliği için temassız hizmetlere geçmeye başladılar. Türkiye’de de, süpermarketler, restoranlar, eczaneler ve daha birçok işletmenin temassız hizmetleri arttı. Bu hizmetler sayesinde, müşteriler istedikleri hizmetleri alabilirlerken, koronavirüsün yayılmasını önlemiş oluyorlar.
Temassız hizmetlerin Türkiye’deki artan popülaritesi, belki de gelecekte kalıcı hale gelecektir. Dünya genelinde birçok işletme, müşterilerinin rahatı için bu hizmetleri sunmaya devam ediyor. Temassız hizmetler, işletmeler ve müşteriler için güvenli ve rahat bir seçenek olmaya devam edecektir.
Buna ek olarak, temassız hizmetlerin gelecekteki etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır. İlerleyen zamanlarda, teknolojik gelişmelerle birlikte, temassız ödemeler ve hizmetler daha da yaygınlaşabilir. Bu da işletmelerin müşterilerine daha iyi bir hizmet sunmalarına yardımcı olacaktır.
Kapatılan Sektörler
Türkiye’de COVID-19 salgını nedeniyle birçok sektör kapatılmıştır. Bu durum, binlerce çalışanın işini kaybetmesine ve işletmelerin zor durumda kalmasına neden olmuştur. Kapatılan sektörler arasında turizm, hizmetler, spor ve eğlence sektörleri yer almaktadır. Özellikle turizm sektörü, Türkiye ekonomisi için önemli bir paya sahiptir ve salgın nedeniyle ciddi bir darbe almıştır. Bu sektörde çalışan binlerce kişi işsiz kalmış ve mağdur durumuna düşmüştür.
Hükümet, kapatılan sektörlerde çalışanların mağduriyetlerini en aza indirmek için çeşitli önlemler almıştır. İşsizlik maaşı, kredi erişimi ve vergi indirimleri gibi önemli destekler sağlanmıştır. Ancak, işletmelerin yeniden açılması ve normal işleyişe dönmesi için salgınla mücadelede elde edilen başarıların devam etmesi gerekmektedir.
Turizm Sektörü
COVID-19 salgını Türkiye turizm sektörünü olumsuz etkiledi. Yapılan açıklamalar gösteriyor ki turizm sektörünün kaybı yaklaşık olarak 20 milyar dolar gibi büyük bir rakam. Türkiye’de turizmin can damarı olan Antalya, Bodrum, İzmir, Muğla gibi şehirlerdeki otellerin doluluk oranları oldukça düşük seyrediyor. Bu nedenle sektöre can suyu olması açısından hükümet tedbirler alarak, turistlerin ülkeye geliş ve gidişlerinde belirli kurallar belirledi. Bu kurallar çerçevesinde, turistler ülkeye geldiklerinde test yaptırmalıdırlar ve uçaklarda sosyal mesafe korunmalıdır. Turistleri güvence altına almak amacıyla tüm turistik tesislerin ve otellerin belgeleri yenilendi. Ayrıca, turizm işletmelerinin aylık kira ve vergileri hükümet tarafından ötelenmiştir. Bu önlemlerin alınmasının ardından turizm sektörü toparlanma yolunda olumlu adımları atmış durumda.
Otel İşletmeleri
Otel işletmeleri, COVID-19 salgını nedeniyle önemli değişiklikler yapmak zorunda kaldı. Temizlik ve hijyen önlemlerinin artırılması, ortak kullanım alanlarının kapatılması ve misafirlere yönelik yeni kurallar belirlenmesi gibi önlemler alındı. Aynı zamanda, gelecekteki seyahat trendleri de göz önünde bulundurularak, oteller müşterilerine daha fazla güvenlik sunmak için teknolojik yeniliklere yatırım yapmaya başladılar.
Örneğin, check-in ve check-out işlemleri için temassız seçenekler sunan oteller, anahtar kartları yerine cep telefonlarıyla oda açma imkanı veren sistemler kullanmaya başladılar. Ayrıca, müşterilerin konforunu artırmak için daha az temas olacak şekilde tasarlanmış otel odaları da geliştirildi. Bu yeniliklerin çoğu, pandemi sonrası seyahat trendleri değişse bile kalıcı olmaya aday.
- Temizlik kurallarının sıkı bir şekilde uygulanması ve çalışanların bu konuda eğitim almaları gerekmektedir.
- Misafirlerin kullanacağı ortak alanlar sık sık dezenfekte edilmeli ve aralıklı olarak kullanıma açılmalıdır.
- Temassız check-in/out işlemleri sağlamak için otel müşterilerine dijital yöntemler sunulmalıdır.
- Odalarda kullanılan malzemelerin sık sık temizlenmesi ve değiştirilmesi gerekmektedir.
- Güvenlik önemleri artırılarak, müşterilerin rahatı ve güvenliği sağlanmalıdır.
Havayolu Şirketleri
Türkiye’deki havayolu şirketleri, COVID-19 salgını nedeniyle oluşan temassız seyahat trendine ayak uydurmak için bir dizi önlem aldılar. Havayolu şirketleri, müşterilerin uçağa binmeden önce online check-in yapmalarını teşvik ettiler. Bu yolla, müşterilerin uçuş noktasında daha az temas etmeleri sağlandı. Havayolu şirketleri, uçakta fiziksel mesafeyi korumanın yanı sıra uçak içi hijyene de büyük önem veriyorlar. Yolcuların sağlığını korumak için tüm uçuşlarda maske zorunluluğu getirildi. Ayrıca, yolculara yemek servisi sunulurken, artık kapalı paketlerde tek kullanımlık malzemeler kullanılıyor.
Havayolu şirketleri ayrıca, yolculara temassız hizmetler sunmayı amaçlıyorlar. Uçakta ödeme yapmak için kablosuz ödeme sistemleri kullanıldı. Ayrıca, yolcuların uçuşlarıyla ilgili bilgilerini kolayca takip edebilmeleri için mobil uygulamalar geliştirildi. Havayolu şirketleri, müşterilerin uçakta güvende hissetmelerini sağlamak için ellerinden gelen her şeyi yapıyorlar.
Gıda Sektörü
Küresel pandemi sürecinde gıda sektörü, sağlık krizinin etkilerini hafifletmek için önemli bir rol üstlendi. Gıda işletmeleri, çalışanlar ve tüketiciler için alınan önlemlerle, yayılmanın önlenmesine yardımcı oldular.
Gıda işletmeleri, çalışanlarının sağlıklarını korumak için uygun koruyucu ekipman temin edip, düzenli olarak hijyen kurallarını uyguladılar. Ayrıca, tüketicilerin tedirginliğini gidermek için, temassız teslimat seçenekleri de sunuyorlar.
Gelecekte, gıda işletmelerinin dijital hizmetlerin kullanımı konusunda daha fazla yatırım yapması bekleniyor. Ayrıca, yenilikçi ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının da sektörde büyük bir rol oynayacağı öngörülüyor.
Ekonomik Etkiler
COVID-19 salgını, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ekonomisini de olumsuz yönde etkiledi. Yerel ve küresel ticarette beklenen düşüşler, üretimin durması, turizm sektörünün tamamen durması nedeniyle Türkiye ekonomisi yavaşlama sürecine girdi. İlk çeyrekte ülke genelinde yaşanan ekonomik daralmanın ardından hükümet, ekonomiye destek olmak için birçok önlem aldı.
- 150 milyar TL’lik ekonomik paket açıklandı, ihracatçılara pek çok imkan sağlandı.
- Vatandaşlara nakit destekleri, sosyal yardımlar, kredi ve vergi öteleme imkanları sunuldu.
- Kredi Garanti Fonu’nun büyütülmesiyle küçük ve orta ölçekli işletmelere destek sağlandı.
Bu önlemler ekonomik çıkmazdan kurtulmak için atılmaya devam ediyor. Ancak COVID-19 salgınının ekonomik etkileri üzerindeki tamamen öngörülemeyen doğası nedeniyle, Türkiye ekonomisi hala belirsiz bir gelecekle karşı karşıya.
İşsizlik
COVID-19 salgını nedeniyle Türkiye’de işsizlik oranları arttı. Pandemi öncesinde %10.4 olan işsizlik oranı, pandemi sonrasında %13.2’ye yükseldi. Bu artışın nedeni, salgın nedeniyle kapatılan işletmeler ve şirketlerin işten çıkarmalarıdır.
Hükümet, işsizliği azaltmak için çeşitli önlemler aldı. Bunlardan biri, istihdamın korunması ile ilgili bir kanun çıkarmaktı. Bu kanun kapsamında, salgın nedeniyle zarar gören şirketlere finansal destek sağlandı. Ayrıca hükümet, işsiz kalan kişilere iş bulmaları için çeşitli programlar da başlattı.
Ancak, işsizlik sorunu hala devam ediyor. İşsiz kalan vatandaşların mağduriyetlerini gidermek için daha fazla adım atılması gerekiyor.
Turistik Bölgeler ve Ekonomik Kayıplar
Türkiye’deki turistik bölgeler, COVID-19 salgınından en çok etkilenen sektörler arasında yer alıyor. Salgın nedeniyle birçok otel, restoran ve tur şirketi faaliyetlerine ara vermek zorunda kaldı ve hala birçok turistik nokta kapalı durumda. Özellikle yaz aylarında tatilcilerin azalması, turistik işletmelerdeki ekonomik kayıpları daha da artırdı.
Turistik işletmeler, özellikle yerli turistlerin tekrar seyahat etmeye başlaması ile biraz rahat nefes almayı umut ediyor. Ancak, uluslararası turistlerin sayısında yaşanan düşüş, turistik sektör için uzun süreli bir etki yaratıyor.
Ekonomik kayıpların önlenmesi için hükümet tarafından bazı önlemler alındı. Kredi desteği, vergi indirimleri ve muhtelif destekler turistik işletmeleri ayakta tutmayı hedefliyor.
Ayrıca, turistik işletmeler müşterilerine güvenli bir tatil deneyimi sunmak için birçok önlem alıyorlar. Önlem amaçlı sınırlı sayıda misafir kabulü, maske ve mesafe kuralları, hijyen ve sterilizasyon önlemleri bu önlemler arasında yer alıyor.
Turistik bölgelerde ekonomik kayıpların önlenmesi için yerli turistlerin desteklenmesi ve turistik işletmelerin sıkı önlemlerle güvenli seyahat ortamı sağlamaları gerekiyor.
Sonuç
COVID-19 salgını, Türkiye’deki birçok sektörde büyük değişikliklere neden oldu. Turizm, gıda, havayolu ve otel sektörleri gibi bazı sektörler büyük ölçüde etkilendi. Salgın nedeniyle birçok işletme kapandı ve birçok insan işsiz kaldı. Ancak, Türkiye hükümeti salgının etkilerini azaltmak için birçok önlem aldı. Şimdi, sektörlerin toparlanma süreci başladı ve ekonomi tekrar açılmaya başladı. Ancak, salgının uzun vadeli etkileri olacak ve Türkiye ekonomisi üzerinde devam eden bir etki yaratacak.
